Klasik Müzik Bilgileri, Tarihi, Bestecileri ve Dönemleri

Klasik Müzik ukalalıkla, tarih kitaplarıyla ya da şık giyinmekle ilgili değildir. Yükselen melodilerle beraber derinden hissettiklerinizle ve duyularınızı doyurmakla ilgilidir. Klasik müzik, vahşi bir hayvanı dize getirebilecek kadar etkilidir. Bugüne kadar icat edilmiş en önemli iletişim aracıdır. Klasik müzik dinlemek için üç parçalı bir takım elbise giymenize veya bir sıra inci kolye takmanıza gerek yok.

Klasik Müzik Tarihi, garson gibi giyinmiş 100 kişinin sahneyi doldurduğu, metal ve ahşap araçlara tuhaf tuhaf şeyler yaptığı, havayı garip ve egzotik seslerle doldurduğu gizemli, ürkütücü ve gerçeküstü bir dünyadır.

Klasik Müzik Bestecileri kendilerine has kişilikleri olan, yaşayan ve nefes alan kişilerdi. Bu bestecilerin hayat öykülerini bilmek müziklerini dinlemeyi daha anlamlı ve daha ilginç kılar.

Müzik insanoğlu var olduğundan beri var. İlkel insanlar bir takım seslerle anlaşırlardı ve iletişim kurarlardı. Bu insanların çıkardıkları sesler müzikal seslerdi. Sonrasında değişen insanla birlikte müzikte değişti ve karmaşık bir hal aldı. İnsan, değişik sesler çıkarmak ve kendi çıkartamadığı sesleri yaratabilmek için değişik aletler icat etti. Kuş ve rüzgâr seslerini çıkarabilmek için kaval ve düdük, kalp atış sesi için davullar icat ettiler. Davullar daha sert ve güçlü kalp atışları için yaratılmışlardı. Daha sonra gamlar standart hale geldi ve müzik forma girdi. Ve KLASİK MÜZİK DOĞDU.

İlk klasik müzik eserleri dini eserlerdi. Doğanın parçası olan fakat doğadan korkan insanlar, dualarla beraber müzik yaptılar ve kurbanlarını doğaya emanet ettiler. Rüzgâr estiğinde insanlar da uludular, yağmurun altında şarkılar söylediler, şarkı söylerken zaferleriyle övündüler, avlarına teşekkür ettiler.

İnsanlar yürüdüklerinde, koştuklarında veya birbirlerine vurduklarında düzenli sesler ortaya çıkmaya başladı. Böylece ritim kavramı ortaya çıktı. Tanrıların gönlünü almak için danslar icat edildi, danslara eşlik etmek için müzik.

İlk zamanlarda müzik sözlerle yapılıyordu ve insanlar müziği yazmadılar ve kaydetmediler.

Ortaçağ dönemi, kıtlığın olduğu, insanların hastalıklarla özellikle de vebayla uğraştığı sıkıntılı bir dönem olmakla beraber şamatalı ve eğlenceli bir dönemdi. Avrupa’da manastırlarda keşişler müziklerini geliştiriyorlardı. Müziklerini yazılı hale getiriyorlar ve müzik tarihinin de başlangıcını oluşturuyorlardı.

Gregoryen İlahileri

Müzik binyıl boyunca bestelendikten sonra nihayet birilerinin aklına müziği kâğıda dökmek gelmişti. MS 600 yılında, Ulu Papa olarak bilinen Papa birinci Gregorius bir müzik sistemi oluşturdu ve notalara ilk halini verdi. Bugün kullanılan notalara A,B,C ve D gibi harfleri o vermiştir. Sonrasında kahverengi cübbeli birkaç adam bir araya gelerek Latince sözlerle basit ama kıvrak bir melodi bestelediler. Bu melodiyeGregoryen İlahileri adı verildi. Bu ismi Ulu Papa vermiştir. Bu melodiyi besteleyen keşişler hiç kimse tarafından tanınmayan sıradan kişilerdi ve bu ilahiyi İspanya’da bir manastırda bestelemişlerdi. 1990 yılına gelindiğinde bu bestenin dünya çapında hit olacağını tahmin bile edemezlerdi.

Gerçek bir ruhani derinliği olan bu ilahiyi dinlediğinde insanlar tüm dert ve tasalarını unuttular. Gerçekten çok etkiliydi. Bu ilahiyi dinlediğiniz zaman derin derin nefes alır verirsiniz. Metabolizmanızın yavaşladığını hissedersiniz.

Guido

Guido adında ki keşiş birçok müzikal icatlarının yanında notalara bugünkü halini veren dahi bir keşişti. Guido notaları do, re, mi, fa şekline getirdi. Gamın notalarla beraber standart hecelerin söylendiği, opera sanatçıları ve dünyanın dört bir tarafındaki müzik öğrencileri tarafından uygulanan bu sisteme solfej denir. Guido aynı zamanda bugün kullanılan beş çizgili portenin en yalın halini geliştirerek yeni bir müzik notasyonu icat etti. Guido klasik müzik tarihi açısından önemli bir yer tutmaktadır. Portesi hala kullanılıyor ve notalarda dâhil müziğin temellerini atan önemli bir keşiş.

Keşişlerin müzik alanında ki önemli rolleri ibadet sistemlerinin de değişmesini etkiledi. Özellikle de Katoliklerin ibadet sistemleri ve ayin müzikleri önemli ölçüde değişti ve gelişti. Bugüne dek yazılmış en güzel eserler, en güzel koro ve orkestra besteleri ayin müzikleridir. Katolik ayin müzikleri (missa) ve tüm ayin müziklerinde aynı sözleri bulunur. Bu eserleri Katolik olmasanız da mutlaka duymuşsunuzdur. Kyrie elesion (Tanrım Merhamet Eyle) ayin müziği yakın tarihte bir disko hit olarak dirilmiştir. Gloria in excelsis Deo (Göklerdeki Yüce Tanrı) birçok noel şarkısında geçmektedir.

Klasik Müzik Bilgileri Tarihi Bestecileri Ve Dönemleri Eski Tarihi Dönemi Ünlü Besteciler Beste Mozard Betthoven List Famous Classical Tarihi Eski Classical Music Salon Konser

Rönesans Dönemi, Guido ve keşiş dostlarının ölümünden 400 yıl sonra yeniden doğuş olarak adlandırılan dönemdir. Bu dönemde sanat dalları, sanatsever zengin kişiler ve vergi ödemeyen soylular tarafından maddi olarak desteklenerek gelişmiştir.

Rönesans döneminin en meşhur bestecilerinden biri Giovanni da Palestrina’dır. Palestrina Papa’nın en sevdiği besteciydi ve aynı zamanda gözdesiydi. Palestrina’nın en önemli özelliği çalgı eşliği olmaksızın sadece vokal için eserler yazmasıydı. Gregoryen ilahisi hep birlikte söylenen bir melodi iken, Palestrinatam tersine birbirinden bağımsız farklı melodilerin söylenmesiyle bir araya gelen armoniler icat etmiştir.Palestrina, ayin müzikleri ve farklı dini müzikler yazan harika bir besteciydi. Bu dönemde tüm besteciler dini sözcükler olmadan müziğe yerleştirebilecekleri sözcükler aramaya başladılar. Roma şairlerinin uzun pasajları, dini olmayan yazılar, hatta Dante’nin Cehennem’i bile şarkıya dönüştürüldü.

Bu şarkılar arasında en popüler olan müzik tarzı madrigal olarak adlandırılmaktadır. Madrigal, çalgısız söylenen en aç üç ses için yazılmış müzik parçasıdır. Aileler veya arkadaş grupları bir araya gelirler ve madrigalleri söylerlerdi. Her kişi farklı bir bölümü söyler ve yanlış bir nota söylediklerinde birbirlerini dirsekleriyle dürterlerdi. Sözcük boyama denilen zeki bir tekniğin kullanılması söz konusu olduğundan madrigalleri söylemek çok keyifliydi. Çok söylenen bir sözcük magrigallerde geçtiğinde o sözcük için besteciler yeni besteler yaparlardı.

Rönesans döneminin önemli bestecilerinden biri olan Monteverdi, popüler olan madrigallere daha fazla melodi ve çalgı ekledi. Monteverdi, opera olarak adlandırılan müzik dramalarının yaratıcılarından biridir. Antik Yunan’ın görkemini yeniden yaratma çabası rönesansın birçok unsuru gibi operayı da yarattı. Operada kullanılan model, açık hava tiyatrolarında oynanan ve tahta üflemeli ve yaylı çalgıların eşlik ettiği yunan oyunuydu. Monteverdi ve arkadaşları, müziği tamamen değiştirdiler ve operayı baştan yarattılar.

Barok Dönemi, Monteverdi ve takipçilerinin önayak olduğu yeni bir müzik dönemidir. Bu dönemde müzik daha süslü, daha duygusal bir hal almıştır. Bugün kulağa akıllı ve uslu gelen barok müziğinin aşırı duygusal olduğunun düşünülmesi sizi şaşırtmasın. Tüm o süslü melodiler çılgın bir müzik olarak dinleniyordu. Tüm farklı müzikal yapılar besteciler tarafından deneniyordu. Besteciler müziğin bir bölümden diğerine nasıl geçmesi gerektiğiyle ilgili tüm kuralları alt üst ediyorlardı.

Daha önce bahsettiğimiz sözcük boyama tekniği Rönesans döneminden barok müziğe de sıçradı ve daha da gelişti. Zamanla bu teknik, Barok Müziğin en temel duygusal unsurlarından biri haline geldi.

300 yıl önce genç bir müzisyen için en önemli yerler soyluların çevresi, zengin bir adamın evi ya da bir kiliseydi. Bugün tanıdığınız tüm bestecilerin işleri bu yerlerde ve bu kişilerin yanındaydı. Birçok meşhur besteci zenginlerin ev işlerini yapıyorlardı.

Barok Dönem en önemli bestecileri Antonio Vivaldi, George Frideric Handel ve Johann Sebastian Bach’tır. Bu besteciler hakkında bilgi almak için onlar için hazırladığımız sayfalara bakabilir ayrıca sadece onlara ait bestelerin yayınlandığı radyoları dinleyebilirsiniz. Vivaldi için buraya, Handel için buraya, Bach için burayatıklayınız.

Müzikte barok tarzının doruk noktasına Bach ile ulaşılmış ve bu dönem Bach ile birlikte sona ermiştir. Bunun ardından gelen müzik dönemi Klasik Tarz veya Klasik Dönem olarak bilinmektedir. Klasik Müzik ile klasik dönem birbirinden farklı terimlerdir ve birbirine karıştırmamak gerekir. Klasik Dönem, klasik müziği oluşturan müzikal dönemlerden sadece biridir.

Barok döneminin fazlalıklarına gösterilen tepkilerden doğan tarz, klasik dönemin doğmasına sebep olmuştur. Barok Müzik ne kadar süslü, abartılı ve duygusalsa, Klasik Dönem bir o kadar boş, sade, tutucu ve kontrollüdür. Klasik dönemde sonatlar, senfoniler ve yaylı çalgılar dörtlüsü daha fazla rağbet görmüştür. Senfoniler hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. Ayrıca bu sayfada sadece senfoni yayını yapan radyomuzu dinleyebilirsiniz.

Klasik Dönem en önemli bestecileri Haydn, Mozart ve Beethoven olmuştur. Bu üç müzik dâhisi birbirlerini çok iyi tanıyan üreticilerdi. Beraber uzun süre vakit geçirmişler ve birbirlerinden esinlenmişlerdir. Mozart sayfamız için buraya, Beethoven sayfamız için buraya tıklayınız.

Müziğin her dönemi bir önceki müzik tarzına gösterilen aşırı tepkiyi yansıtır. Klasik Müzik, ortaçağ ve Rönesans döneminin aşırı duygusallığından, aşırı süslü barok döneme geçilerek kurtulmuştur. Aynı şekilde barok döneminden sonra klasik dönem duyguları bir kez daha dizginlemiş ve romantik dönemde bu duygulardan tamamen kurtulmuştur. Bu dizginlerden kurtaran Beethoven’dır. Beethoven Eroica (Kahramanlık ) eseri ile Haydn ve Mozart’ın halefi olmaktan çıkmış, kendi özgün sesini bulmuş ve tamamıyla müzik tarihini değiştirmiştir.

Franz Schubert ve Felix Mendelssohn bu dönemin diğer önemli iki bestecisidir. Mozart’ta olduğu gibi melodiler Schubert’ten adeta kavanozdan dökülen bal gibi damlıyordu. Bir parçayı bitiriyor hemen ardından başka bir parçaya başlıyordu. Bu arada, başka bir dahi büyüyor, harika besteler yapıyor ve genç yaşta ölüyordu. Bu besteci Felix Mendelssohn’du. Ailesi onun olağanüstü yeteneklerini keşfettiklerinde o da Mozart gibi küçük yaşta besteler yapmaya başlamıştı.

Klasik Batı üziğinin Geçirdiği Dönemler Ünlü Besteciler Beste Mozard Betthoven List Famous Classical Composer Eserler Notalar Meşhür Besteci

Romantik Dönem

Mendelssohn ölümüyle beraber, müzikte yeni bir çağ başlıyordu. Dönemin akılcı ve entelektüel müzikleri yavaş yavaş yerini hislerin, duyguların ve kişilerin içindeki çocuğun geliştirdiği Romantik Döneme bırakmak üzereydi. Romantik dönem bestecileri günbatımı, gök gürültüsü ve hasat zamanı gibi doğa olaylarından ilham alırlardı.

Carl Maria von Weber bu dönemin önemli bestecilerinden biriydi. Weber, kulağa oldukça romantik gelen bir sürü müzik besteledi ve özellikle bugünlerde klasik müziğe bir yaşam tarzı olarak yaptığı katkılarla da hatırlanır.

Birçok açıdan Beethoven’a göre daha yenilikçi olan Hector Berlioz, romantik dönemin önemli isimleri arasındadır. Müzik tarihinde birçok isim kuralları değiştirdiği için tanınmaktadır. Oysa Berlioz kuralları hiçe saymasıyla tanınmaktadır.

Berlioz Paris’te yaşarken ve çalışırken bir başka muhteşem bestecide manşetleri süslüyordu. Tek başına piyano müziği dünyasını değiştiren Frederic Chopen (Şopen), zayıf, narin ve Polonyalı bir virtüözdü. Piyanoda ne olabileceğine veya ne olamayacağına dair herkesin fikrini değiştirmiştir.

Handel, Beethoven ve Berlioz besteci oldukları kadar, aynı zamanda raporlu kaçıklardı. Bu kaçıklardan bir tanesi de Robert Schumann idi.  Schumann, Alman bestecilerin en önde gelen romantiklerindendi.

Romantik dönemin diğer önemli bestecileri, Johannes Brahms, Paganini ve Liszt, Richard Wagner, Strauss ve Mahler’di.

1850’ler Almanya ve Avusturya’daki önemli bestecilerin tekelinde geçti. Dünyanın dört bir yanındaki besteciler bu ülkelere gelerek usta dâhilerden dersler aldılar. Ancak 19. Yüzyıl sonları ilginç bir hal almış ve bu dönemde her ülkenin bestecisi gelenekleri bir kenara bırakarak, kendi memleketlerinin çeşnilerini müziklerine katmışlardır.

O zamana denk her ülkenin kendine has bir folk müziği vardı. Bu müzik, klasik müzik bestecilerinin müziğinden ayrı tutulurdu. Bu dönemlerde ülkelerin kendilerine has olan bu folk müziği klasik müzik bestelerinin temelini oluşturmaya başladı. Bir anda kültürlü seçkin bir tabaka, okumamış kişilerin ve köylülerin müziklerini dinlemeye başladılar. Bu şekilde müzik, milli gurur haline geldi ve bu yeni yerel etkiler kendi sınırlarını aşarak dünyanın geneline yayıldı. Bu dönem bestecileri milliyetçi besteciler olarak bilinirler.

Milliyetçi bestecilerin en önemli isimleri Bedrich Smetana, Antonin Dvorak, Edward Grieg, Jan Sibelius, Carl Nielsen, Glinka ve Rus Beşleri, Peter Çaykovski ve Serrgei Rachmaninoff’tur.

Son on yılda bestelenen müziklerin çoğu geleneksel kuralları yıkmaya çalışan bestecilerin bestelerinden oluşmaktadır. Müziğin bir amatör tarafından dahi iyi dinlenebilmesi, melodi ve ritime bağlı olması bu kuralların başında gelmektedir. Çünkü dinleyiciler iyi bir müşteridir. Bu yüzyılın bestecileri de muhteşem müzikli temalar geliştirmiştir. İnsanı heyecanlandıran taze ve ilginç müzikler bestelenmiştir. Müziğin modern olması, melodi ve güzellik yaratma yeteneğine sahip olması dönemin en önemli özelliğidir.

Bu yüzyılın önemli klasik müzik bestecilerine Debussy ve Ravel, Igor Stravinsky, Sergey Prokofyev, Dmitri Şostakoviç sayılabilir.

1900’lere kadar birçok büyük besteci Viyana’da yaşamış ve çalışmıştı. Bu dâhiler yüzyıllar boyunca müziğe yön veren dâhilerdi. Haydn, Mozart, Beethoven ve niceleri… Ama yeni yüzyıla girerken bir grup besteci müziği tamamen değiştirmek istedi. Onlarda Viyana’da yaşadıkları için ikinci bir Viyana Okulu öğrencileri gibiydiler.

Avrupa’da ikinci Viyana Okulu karmaşık, karanlık ve yeni bir müzik türü yaratırken farklı bir Amerikan müziği de gelişme aşamasındaydı. Bu müzik Amerikan ruhunun, güçlü, umut dolu ve olumlu hislerini yansıtan bir müzikti.

Bu uzun yazımızda klasik müzik tarihini kısaca anlatmaya çalıştık. Klasik Müzik Dönemlerine ait öne çıkan değerleri özetledik. Dönemin önemli bestecileri hakkında kısa bilgiler paylaşmaya çalıştık. Tabi ki klasik müzik tarihi bu kadar değil. Düşündüğünüzden fazlası var.